اندودنتیست کیست؟
دندانپزشک اندودنتیست، متخصصی است که پس از گذراندن دوره ی عمومی دندانپزشکی به مدت سه سال در مورد بیماری های داخلی دندان و راههای تشخیص، پیشگیری و درمان ریشه ی آن (اندودانتیکس) مطالعه می کند و آموزش تخصصی در این زمینه می بیند. این متخصص با مهارتی که در طی دوره ی تخصصی به دست می آورد ، درمانهایی ارائه میدهد که بیماری های ناشی از درون ریزی عفونت دندان در شریان خونی بیماران را مدیریت و درمان کند به طوری که در آینده این بیماران دچار بیماری هایی که از عفونت دندان مشتق میشوند، دچار نشوند.
متخصص اندودانتیکس یا درمان ریشه ی دندان ، تخصصی است که بر پایه آن ریشه دندان حفظ شده و به تشخیص و درمان پالپ های آماسی میپردازد. روت کانال وقتی اتفاق می‌افتد که حجم بالایی پوسیدگی در دندان وجود دارد و دندان نیاز به درمان از ریشه دارد.
تخصص اندودنتیست و هدف از جراحی اندودانتیکس جلوگیری از مرگ دندان است. اندودنتیست ها فرایندهای اندودنتیک، از جمله درمان ریشه، جراحی آندودنتیک و فرایندهای ویژه را برای حفظ دندان انجام می دهند.
ساختار دندان
در دندانپزشکی Root به معنای ریشه دندان، Canal به معنای مجرای دندان و Therapy به معنای درمان و معالجه است. مفهوم اندو دندان (ENDO) همان درمان ریشه دندان (عصب کشی دندان) است که در اصطلاح عمومی عصب کشی دندان نامیده میشود.
عصب دندان چیست؟
بیشتر قسمت ساختمان دندان را عاج(DENTIN) تشکیل میدهد. در فضای داخلی عاج دندان تعدادی عصب و مویرگ وجود دارد که پالپ(PULP TISSUE) نامیده میشود. پالپ دندان وظیفه عاج سازی، دفاع از حملات میکروبی و حس کردن را بر عهده دارد.
در مواردی که بافت نرم درونی(PULP) دچارعفونت شود و این عفونت به قسمت های اطراف ریشه دندان (ROOT CANAL) انتقال پیدا کند، فرد احساس درد و ناراحتی میکند. در ادامه برای درمان، دندانپزشک با پاکسازی قسمت پالپ و خارج کردن پالپ ملتهب و آلوده، کانال دندان را با مواد مخصوص پر میکند.
به طور معمول دندان های قدامی دارای یک ریشه (سانترال، لترال،کانین)، دندان های آسیای کوچک(پرمولر یک و دو) دارای دو ریشه و دندان های آسیای بزرگ(مولر یک ، دو و سه) دارای سه تا چهار ریشه هستند.
درمان اندودانتیکس
دندان‌هایی که دچار پوسیدگی میشوند به مرور زمان و در صورت عدم درمان به موقع، دچار فرسایش و از دست رفتن مینا و تاج خواهند شد. در این مواقع، دندان ضعیف می شود و بر اثر جویدن و ضربه، ترک می‌خورد. ضعف استحکام دندان باعث میشود که پوسیدگی به عصب برسد و دندان نیاز به درمان اندو (ENDO) یا همان درمان عصب کشی توسط اندودنتیست پیدا کند. اگر نام درمان اندودانتیکس دندان به گوش شما هم خورده است در ادامه توضیح بیشتری درباره اندو دندان خواهیم داد. همچنین به بررسی عوامل به عصب رسیدن دندان نیز می‌پردازیم.
اندو دندان یا اندودانتیکس، درمانی است که طی آن اندودنتیست، با ایجاد دسترسی به فضای پالپ دندان، ریشه عفونی را خارج میکند و داخل کانال دندان را پاکسازی و ضدعفونی می‌نماید. پس از آن فضای داخل کانال را با مواد مخصوص پر کرده تا فضای داخلی کانال از نفوذ باکتری ها در امان بماند.
درمان اندودنتیک زمانی ضروری است که پالپ- بافت نرم داخل کانال ریشه- ملتهب یا آلوده شود.
حساس شدن طولانی به گرما یا سرما، حساس شدن به لمس کردن و جویدن، تغییر رنگ دندان و تورم ، حساسیت در گره های لنفاوی و همچنین استخوان ها و لثه های مجاور، نشانه هایی هستند که بیمار از طریق آن متوجه میشود باید برای درمان ریشه به متخصص ریشه مراجعه کند، البته گاهی هم هیچ علاِمتی مبنی بر خرابی کانال وجود ندارد تا زمانیکه بیمار برای چک آپ سالانه به دندانپزشک مراجعه کند.
دلایل به عصب رسیدن دندان چیست؟
- وجود ترک در دندان
- وجود پوسیدگی وسیع در دندان
- سایش شدید دندان
- عفونت دندان
- آبسه دندانی
- پرکردگی‌های قدیمی
عدم درمان به موقع برای از بین بردن پوسیدگی دندان ها باعث آسیب به قسمت پالپ میشود. نفوذ میکروب به قسمت پالپ دندان به مرور مینا و عاج دندان را تخریب کرده و موجب عفونت و التهاب میشود. ضربه های ناگهایی و عدم رعایت و مراقبت از دندان هنگام خوردن تنقلات و مغزهای خوراکی نیز از عوامل آسیب به پالپ خواهند بود. عفونت لثه و بیماری های لثه نیز به پالپ صدمه خواهند زد.
مراحل درمان اندودانتیکس دندان چگونه است؟
- تهیه عکس رادیولوژی برای بررسی وسعت عفونت
- تزریق بی حسی موضعی بعد از تشخیص میزان عفونت از روی عکس رادیوگرافی
- برداشتن پوسیدگی و خارج کردن بافت عفونی توسط متخصص اندودانتیکس
- برای دسترسی راحت تر به کانال دندان ،قسمتهای دارای پوسیدگی و آسیب خارج میشود و داخل کانال با مواد مخصوص تمیز می گردد تا با پر کردن کانال و SEAL کردن آن از نفوذ باکتری ها جلوگیری شود
- به دلیل خارج شدن و کم شدن لایه های مختلف از دندان و پر شدن دندان توسط مواد مختلف درمانی در حین فرآیند اندودانتیکس، دندان ضعیف می شود و در نهایت نیاز به ترمیم پیدا می کند که با انجام روکش ، دندان از آسیب مصون میماند.
در صورت استفاده نکردن از درمان اندودانتیکس و درمان ریشه، دندان میمیرد و برای جلوگیری از گسترش عفونت باید دندان کشیده و از پروتزهای مصنوعی استفاده شود.
ری اندو چیست؟
پس از درمان ابتدایی ریشه، در مواقعی به درمان مجدد ریشه یا ری اندو احتیاج پیدا می شود که باکتری های مولد عفونت، دندان را مجددا دچار عفونت کنند.در صورت شکستن عمودی ریشه ی دندان (مثل گاز گرفتن ماده ای قوی تر از دندان) یا ناموفق بودن درمان اندو اولیه (مثل کامل SEAL نکردن کانال یا از بین نبردن کامل پوسیدگی دندان که منجر به پیشروی دوباره باکتری های عفونت ساز به داخل دندان میشود) و یا نشت پیدا کردن محتوای تاج به داخل کانال ، ری اندو باید انجام شود
شما می‌توانید با مراجعه به صفحه اندودانتیکس فروشگاه، محصولات مورد نظر خود را خریداری کنید.